Slaapapneu
Apneu betekent ademstilstand. Slaapapneu betekent dat zich tijdens de slaap ademstilstanden voordoen.
Bij een obstructief apneu vindt er een obstructie / afsluiting in de bovenste luchtwegen plaats. We noemen dit het Obstructieve SlaapApneu Syndroom, afgekort OSAS. Bij centrale slaapapneu worden er onvoldoende signalen afgegeven door de hersenen aan het ademhalingsstelsel. Hierdoor krijgen het middenrif en de ademhalingsspieren niet de juiste prikkel, waardoor een ademstilstand ontstaat. We noemen dit een Centraal SlaapApneu Syndroom, afgekort CSAS.
Van een slaapapneu wordt gesproken als een ademstilstand 10 seconden of langer duurt. Wanneer er meer dan 5 apneus per uur plaatsvinden, kan het schadelijk zijn voor uw lichaam. Om de juiste diagnose te stellen voert de specialist in overleg met u een slaaponderzoek uit. Afhankelijk hiervan kan de ernst van het slaapapneu beoordeeld worden.
Veel voorkomende klachten
- ademstilstanden
- zwaar snurken
- ochtendhoofdpijn
- slaperigheid overdag
- vermoeidheid overdag
- pijn in de gewrichten
- concentratieverlies
- vergeetachtigheid
- hyperventilatie
- angstdromen
- nachtzweten
- moeite met wakker blijven in de auto
- beklemmend gevoel op de borst
- prikkelbaar, kort lontje
- onrustige benen
- nachtelijk plassen
- seksuele problemen
- hoge bloeddruk
- wakker schrikken (met verstikkingsgevoel)
- depressiviteit
Wat kunnen de gevolgen zijn op langere termijn?
Door de ademstilstanden treden er zuurstoftekorten op in de bloedvaten en weefsels. Dit heeft gevolgen voor de hersenen, het hart en andere organen. Hierdoor kan het risico van een verhoogde bloeddruk sterk toenemen, net als het risico van een hartinfarct of herseninfarct. Mensen met een (onbehandeld) slaapapneu hebben 20% meer risico om deze schade op te lopen.
Slaapapneu en verstoring van slaapkwaliteit
Een gezond slaappatroon is erg belangrijk om overdag goed te kunnen functioneren. Helaas raakt dit slaappatroon ernstig verstoord wanneer iemand meerdere keren per nacht een ademstilstand heeft.
Wanneer een apneu optreedt geven de hersenen als het ware een wekreactie, waardoor mensen bewust of onbewust wakker worden. Hierdoor komt een apneupatiënt niet of nauwelijks in de diepe slaap. Juist deze fase van slaap is belangrijk omdat in deze fase het lichamelijk herstel plaatsvindt. Ook de droomslaap raakt vaak verstoord, wat gevolgen heeft voor de gemoedstoestand overdag. Tijdens de droomslaap worden de psychische gebeurtenissen van de dag verwerkt.
Onderzoeken
Polygrafie
U krijgt een neuscanule en thermistor aangesloten om de in- en uitstroom van lucht te registreren. Verder wordt de ademhalingsbeweging vanuit borst en buik gemeten door middel van twee elastieken banden. Een sensor om uw vinger meet het zuurstofgehalte en de hartslag in het bloed. Het opnamekastje, dat u met klittenband om uw middel draagt, is verbonden met alle metingsensoren en slaat alle gegevens van de hele nacht op. Daarnaast registreert het opnamekastje eventuele bewegingen en uw bedhouding tijdens de slaap.
Polysomnografie
De OSAS verpleegkundige sluit het registratiemateriaal aan, waarna u met het registratiekastje en geplakte elektroden op het hoofd en gelaat naar huis gaat. Verder krijgt u een neuscanule en thermistor aangesloten om de in- en uitstroom van lucht te registreren. De ademhalingsbeweging wordt vanuit de borst en de buik gemeten door twee elastieken banden. Een sensor om uw vinger meet het zuurstofgehalte in het bloed en de hartslag. Het registratiekastje, dat u met klittenband om uw middel draagt, is verbonden met alle elektroden en slaat gedurende de nacht de gegevens op. Daarnaast registreert het opnamekastje eventuele bewegingen en uw bedhouding tijdens de slaap.
Na de slaapregistratie worden de bevindingen besproken in overleg met longspecialist, KNO-specialist en OSAS verpleegkundige. Afhankelijk hiervan worden mogelijke behandelopties besproken. U krijgt de uitslag van de longspecialist en/of KNO-specialist.
Mogelijke behandelingen
Om schadelijke gevolgen van het slaapapneusyndroom te beperken is het noodzakelijk om te behandelen. Er zijn verschillende manieren om een slaapapneu te behandelen.
Leefregels
- Drink geen alcohol vanaf 2 uur voor het slapen gaan.
- Drink ’s avonds geen koffie, thee en cola.
- Stop met roken.
- Streef naar een goed lichaamsgewicht, door gezond te eten en voldoende te bewegen.
- Zorg voor een regelmatig leefpatroon, waarbij slaapmiddelen en/of kalmerende middelen niet of zeer beperkt worden gebruikt.
- Gebruik geen zware maaltijd voor het slapen gaan.
- Voorkom of verminder zuurbranden door met een extra hoofdkussen te slapen.
- Slaaphouding aanpassen, door op de zij te slapen en rugligging te vermijden.
MRA
Dit is een repositie beugel, ook wel MRA genoemd. Het is een beugel die speciaal op maat gemaakt wordt door de tandarts. Deze trekt de onderkaak naar voren waardoor de afsluiting van de luchtpijp minder waarschijnlijk wordt. Dit is alleen effectief bij de lichtere vormen van OSAS. Ook is deze behandeling alleen mogelijk wanneer u nog in het bezit bent van eigen tanden of implantaten.
CPAP
CPAP (luchtdrukpomp) is de afkorting van Continuous Positive Airway Pressure: deze therapie zorgt ervoor dat een positieve luchtdruk de luchtweg open houdt. U hebt daarbij een masker op uw neus of neus en mond. Dit masker is via een slang aangesloten op een soort compressor, waardoor de positieve luchtdruk door uw neus of neus en mond naar binnen wordt geblazen. Hierdoor blijven de luchtwegen open.
UPPP (Uvulo Palato Pharyngo Plastiek)
Dit is een operatieve ingreep. De KNO-specialist verwijdert hierbij de amandelen, de huig en overtollige weke delen ter hoogte van het gehemelte. Hierdoor ontstaat er meer ruimte achter in de keel, waardoor de luchtweg niet geblokkeerd raakt.
