‘Hoe ga je mentaal om met de diagnose kanker?’

Twee jaar geleden kreeg Inge op 29-jarige leeftijd de diagnose borstkanker. “Zoiets overkomt je, daar moet je een weg in zien te vinden. Voordat ik ziek werd, schreef ik af en toe al in een dagboek. Na de diagnose besloot ik direct mijn gedachten op papier te zetten. Mensen willen je vaak oppeppen, zodat je je beter voelt. Dat is heel mooi en lief, maar soms heb je daar helemaal geen behoefte aan. Door te schrijven kon ik mijn ei kwijt zonder met iemand te praten.” Tijdens haar behandelingen bleef Inge positief. “Mij hielp het heel erg
om te kijken naar wat er allemaal wél was, zoals mijn lieve partner en twee kinderen. En ik probeerde tussen de kuren iets leuks te plannen om me op te verheugen. Dat kon iets groots zijn, zoals een dagje uit met het gezin. Of iets kleins, bijvoorbeeld een wandeling met een vriendin of een filmavond.”

Inmiddels is Inge weer aan het werk als verpleegkundige in een huisartsenpraktijk. Het gaat goed
met haar. “Ik krijg de grip op mijn leven steeds meer terug. Naweeën van de behandelingen zijn er zeker. Ik heb bijvoorbeeld moeite met overzicht houden. Het is voor mij lastig als er teveel dingen in een korte tijd gebeuren, bijvoorbeeld als het op het werk druk is en thuis één van de kinderen ziek is. En zomaar een avondje uitgaan zoals vroeger gaat niet meer zo makkelijk. Ik moet bewuster omgaan met mijn energie. Daar leer ik steeds beter mee omgaan. Door te doseren, te accepteren, en erover te praten.”

Het idee om een boek te schrijven over haar ervaringen, ontstond na een gesprek met een lotgenoot. “Zij liep een beetje vast, dus raadde ik haar aan om ook te gaan schrijven in een dagboek. ‘Maar hoe doe je dat dan, en wat schrijf je allemaal op?’ vroeg ze mij. Ik besefte dat schrijven niet voor iedereen een natuurlijk proces is. Zo kwam ik op het idee een invulboek te maken.” De eerste woorden typte Inge op haar laptop tijdens de vele taxiritten naar haar bestraling in Maastricht. “Het was voor mij ook een manier om de dagen dat ik zelf niet vooruitkwam, gevuld te krijgen.

Het invulboek kwam eind oktober uit. “Iemand kan het waar, wanneer en hoe hij of zij dat wil gebruiken. Ieder woord dat erin staat, komt voort uit wat ik zelf heb meegemaakt. Daarom is het wel duidelijk een invulboek voor mensen die kans op genezing hebben. Als je niet meer beter wordt, is je stip op de horizon anders. De teksten en opdrachten in het boek zijn geschreven vanuit het idee dat iemand wel weer helemaal gezond kan worden.” Een voorbeeld van een doeopdracht in het boek is het opschrijven van energiegevers en energievreters. “In een periode waarin alles al heel onrustig verloopt, is het belangrijk balans te zoeken. Door deze oefening kan iemand nagaan wat energie geeft, en wat energie vreet.” Het invulboek geeft de ruimte om ook gehoor te geven aan gevoelens van boosheid, frustratie en verdriet. “Ook dat is onderdeel van hoe je mentaal met de diagnose kanker omgaat.”

De psycholoog wil benadrukken dat heel veel reacties gedurende en na het behandeltraject vooral ook heel normaal zijn. “Iemand die niet snel huilt, kan zomaar ineens de emoties minder goed onder controle hebben. Geruststelling van een professional dat dit een normale reactie is, geeft steun.” Een klein deel van de mensen met kanker is extreem angstig of depressief. Dan kan een meer intensieve behandeling helpen. “Spelen er nog meer zaken die niets met de diagnose kanker te maken hebben, dan verwijzen wij door naar begeleiding buiten het ziekenhuis.”

De gesprekken met de VieCuripsycholoog zijn zeker niet alleen maar zwaar en serieus. “Vaak is er in de gesprekken ook ruimte voor luchtigheid en een lach. Die balans is ontzettend belangrijk in iemands leven. Het is de veerkracht van mensen om naast het ‘onkruid’ ook naar de bloemen te kunnen kijken. Dat leer ik zelf ook nog steeds van mijn patiënten. Neem Inge als voorbeeld. Ik heb er diepe bewondering voor dat zij zoiets naars heeft weten om te buigen naar zoiets moois als een boek!”

Inge kijkt ook vol trots naar het boek dat er nu ligt. “Ik krijg mooie reacties van mensen die het boek hebben gekocht of gekregen. Bijvoorbeeld van een oudere mevrouw die bijna klaar is met haar behandeltraject en het boek samen met haar dochters invult, als afsluiting van deze periode. Maar ook van een jonger meisje met kanker, dat het boek cadeau kreeg en zich gehoord voelt. En een zorgprofessional die het boek aanschafte om ervan te leren en de thema’s te gebruiken in haar gesprekken met patiënten.”