Acht jaar geleden merkte de nu 58-jarige Angelique Smedts dat ze niet meer zo goed namen van mensen kon onthouden. “Achteraf denk ik dat hiermee mijn overgangsklachten begonnen. Niet alleen mijn geheugen ging achteruit, ook kon ik me slechter concentreren. En ik kreeg opvliegers; overdag én ’s nachts. In het begin vond ik dat een angstaanjagend gevoel. Vroeger zweette ik nog niet in de sauna, en nu ineens overviel dit gevoel me.”
App-groepje over de overgang
Angelique had wel 15 tot 20 opvliegers per nacht, wat de nachtrust niet ten goede kwam. “Ik werk in een vrouwengevangenis. Daar moet ik mijn rug recht houden, ook al heb ik een opvlieger of ben ik minder fit door slecht slapen. Tijdens zo’n opvlieger voel ik me heel kwetsbaar en dat is niet fijn.” Angelique zou het toejuichen als er in de maatschappij meer aandacht komt voor overgangsklachten, ook op het werk. “Onder vriendinnen ben ik er heel open over. En met een paar collega’s hebben we een overgangs-app-groepje. Maar het is vaak nog een groot taboe.”
‘Vertrouwen in mijn lijf weg’
Al snel na de eerste opvliegers verdiepte Angelique zich in wat de overgang is. “Ik heb alles erover gelezen. Ik gaf mijzelf de schuld van de klachten en heb alles geprobeerd om er vanaf te komen; van overgangsthee tot het stoppen met het drinken van koffie. Ik rook niet, drink geen druppel alcohol en loop 3 keer per week hard. Resultaat: ik ben hierdoor wat afgevallen. Toch houden mijn klachten aan. Daardoor ben ik het vertrouwen in mijn lijf een beetje kwijtgeraakt.”
Hormoontabletten slikken
Uiteindelijk slikte Angelique na overleg met de huisarts 5 jaar lang hormoontabletten en gebruikte ze hormoonpleisters. “Ondanks dat het werkte, voelde ik me niet fijn bij die hormonen. Ik was bang dat het niet goed voor mijn lichaam was. Tegelijk had ik het gevoel dat ik eigenlijk geen keuze had, omdat ik anders niet goed kon functioneren.”
Overstappen op een hormoonvrij middel
Een jaar geleden kwam Angelique bij VieCuri en sinds een paar maanden slikt ze een nieuw, hormoonvrij middel. “Ik ben er heel blij mee. Het werkt niet zo goed als de hormoontherapie, maar de scherpe randjes zijn er wel van af. Ik heb een stuk minder last van opvliegers, waardoor ik beter slaap. Wat ik alleen erg jammer vind, is dat het middel niet wordt vergoed. Ik kan het wel betalen, maar er zijn genoeg vrouwen die dat niet kunnen. Elke vrouw met overgangsklachten heeft naar mijn mening recht op (voorgeschreven) overgangsmedicatie.”
Hormoontherapie is één van de opties
Ongeveer 75 procent van de vrouwen krijgt te maken met overgangsklachten, die per persoon variëren van heel mild tot vrij heftig. Jaarlijks komen 200 tot 250 patiënten op het menopauze spreekuur van VieCuri. Dat zijn vooral vrouwen die jong, tussen de 40 en 45 jaar, in de overgang raken en vrouwen met ernstige klachten. Ieder krijgt een behandeling op maat.
Hormoontherapie is één van de mogelijkheden. Gynaecoloog Frouke Notten: “Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat hormoontherapie in de meeste gevallen heel veilig is. Als het middel toch teveel gezondheidsrisico’s met zich meebrengt of iemand wil absoluut geen hormonen gebruiken, dan kijken we naar alternatieven.”
Nieuw middel zonder hormonen
Sinds kort kan een nieuw middel zonder hormonen worden voorgeschreven. Dit medicijn wordt helaas niet vergoed en kan niet gecombineerd worden met hormoontherapie. “Het middel richt zich vooral op het onderdrukken van het nachtzweten en de opvliegers. Het pakt dus specifiek deze overgangsklachten aan. Maar dat kan soms al genoeg zijn om het verschil te maken, want als je beter slaapt verbetert daardoor vaak ook je stemming overdag.”
Sommige klachten kunnen misleidend zijn
De gynaecoloog merkt dat veel vrouwen onnodig rondlopen met serieuze klachten. “Sommige klachten, zoals vermoeidheid, pijnlijke gewrichten of druk op de borst kunnen misleidend zijn. Omdat hiervoor meerdere oorzaken kunnen zijn, wordt vaak niet aan de overgang gedacht. Zo zijn er vrouwen die zich ziekmelden met een burn-out, terwijl wij uiteindelijk vaststellen dat ze vermoeid en neerslachtig zijn door de overgang. Wij kunnen patiënten heel goed helpen om er weer bovenop te komen.”
