Ciclosporine

Inleiding

U heeft met uw reumatoloog afgesproken dat u ciclosporine gaat gebruiken voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken, is het belangrijk dat u er een aantal dingen over weet. Deze informatie is een aanvulling op de informatie in de bijsluiter van het medicijn. De informatie vervangt niet de bijsluiter. Lees dus naast deze informatie ook de bijsluiter van het medicijn.

Ciclosporine

Ciclosporine behoort tot de groep van langzaam werkende antireumatische geneesmiddelen.

De werking van ciclosporine 

Het effect van ciclosporine wordt onder andere gebruikt bij de behandeling van reumatoïde artritis en artritis psoriatica. Het kan de oorzaak van uw reumatische aandoening niet wegnemen. Wel kan het uw ziekte remmen. Daardoor verminderen de ontstekingen en kunnen klachten als pijn, stijfheid en zwelling van de gewrichten na enige tijd afnemen. Ook heeft het een remmend effect op het ontstaan van gewrichtsbeschadigingen. Ciclosporine remt het ontstekingsproces op de langere termijn. Het effect kan pas na zes tot tien weken optreden. Een nadeel is dat uw afweersysteem geremd wordt waardoor u vatbaarder bent voor infecties.

Het gebruik van ciclosporine

Ciclosporine is een medicijn in de vorm van tabletten (capsule) van 25 en 100 milligram of drank (concentratie 100 milligram per milliliter). De dosis wordt berekend op basis van uw lichaamsgewicht en wordt verdeeld in 2 doseringen per dag: ’s ochtend en ’s avonds. In de regel is de begindosis laag. Bij onvoldoende effect, kan uw arts u adviseren de dosis te verhogen.

Capsules

Deze moeten in zijn geheel worden doorgeslikt. Maal de capsules niet fijn en kauw er niet op.

Drank

Kort voor het innemen verdunt u de drank met appelsap of sinaasappelsap (geen grapefruitsap). 

Gebruik hiervoor een glas en geen plastic beker (het medicijn kleeft daaraan). U mengt de vloeistof goed en drinkt deze op. Om te voorkomen dat ciclosporineresten in het glas achterblijven, kunt u het glas met wat extra sap omspoelen en leegdrinken.

Gebruik samen met andere geneesmiddelen

Bij gelijktijdig gebruik van ciclosporine en sommige andere medicijnen, kunnen bijwerkingen zoals een verandering van de bloedspiegel voorkomen. Informeer uw huisarts en specialist daarom altijd over welke medicijnen u gebruikt.

Gebruik van grapefruit en grapefruitsap beïnvloedt de werking van ciclosporine en moet u vermijden. Als u ciclosporine gebruikt, gebruik dan geen kaliumsparende plastabletten.

Mogelijke bijwerkingen

In de bijsluiter van de apotheek staan alle bijwerkingen van ciclosporine vermeld die ooit zijn voorgekomen.

Meest voorkomende bijwerkingen

• Nierfunctiestoornis en vochtophoping.
• Verhoging van de bloeddruk.

Soms/zelden voorkomende bijwerkingen

• Stoornis in leverfunctie, bloedaanmaak en mineraalhuishouding.
• Maag- en darmklachten, zoals misselijkheid, braken en diarree.
• Trillende handen, branderig gevoel handen en voeten, zwelling tandvlees, versterkte haargroei, allergische reacties, spierklachten en hoofdpijn.

Neem contact op met uw reumatoloog bij:

• Koorts
• koude rillingen
• ernstige infectie
• ernstig ziek zijn
• bijwerkingen.

Gebruik géén ciclosporine tijdens koorts of ernstige infectie.

Als u veel last hebt van bijwerkingen, dan kunt u stoppen met het gebruik van ciclosporine. Noteer dan op welke dag u bent gestopt en waarom.

Controles

Om eventuele stoornissen in de werking van de nieren, de lever en in de aanmaak van het bloed in een vroeg stadium te ontdekken, zal uw reumatoloog regelmatig uw bloed laten onderzoeken. De uitslag hiervan is na enkele dagen bij uw reumatoloog bekend. U hoeft hiervoor niet te bellen of langs te komen. Uw reumatoloog neemt contact met u op als de uitslagen afwijkend zijn.

Tandheelkundige ingrepen

Ciclosporine mag u in de periode voor, tijdens en na een tandheelkundige ingreep meestal blijven innemen. Informeer ook tijdig degene die de ingreep uitvoert dat u wordt behandeld met ciclosporine.

Geplande operaties

Ciclosporine kunt u meestal in de periode voor, tijdens en na een geplande operatie blijven innemen. Bij grote operaties of als u erg ziek bent kan uw reumatoloog of diegene die de operatie uitvoert alsnog voor de zekerheid besluiten om ciclosporine tijdelijk te staken. Het is verstandig om uw reumatoloog tijdig te informeren dat u een operatie moet ondergaan. Informeer degene die de operatie uitvoert op tijd dat u wordt behandeld met ciclosporine.

Effect op vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding

Als u zwanger wilt worden, is overleg met uw reumatoloog noodzakelijk. Ciclosporine lijkt niet schadelijk voor de ongeboren vrucht, maar als het mogelijk is wordt de ciclosporine vaak uit voorzorg toch tijdens de zwangerschap gestaakt. Mannen met een kinderwens kunnen ciclosporine blijven gebruiken.

Gebruik geen ciclosporine als u borstvoeding geeft.

Hebt u vragen over zwangerschap, overleg met uw (huis)arts of verpleegkundig reumaconsulent.

Reizen en vaccinaties

Griepvaccinatie

U kunt deze veilig via de huisarts laten toedienen tijdens de behandeling met reumaremmers aangezien het geen levend verzwakt vaccin bevat. Toediening hiervan wordt zelfs aanbevolen.

Reisvaccinaties

Heeft u een reis naar een (tropisch) land in de planning waarvoor reisvaccinaties nodig zijn (denk aan gebieden als Afrika en Zuid-Amerika) of gaat u naar een land zonder goede medische en hygiënische voorzieningen? Het reizen naar landen waarvoor toediening van een ‘levend verzwakte vaccinatie’ vereist is of waar bepaalde besmettelijke ziekten zoals TBC (tuberculose) en gele koorts voorkomen, wordt afgeraden. Tijdens het gebruik van ciclosporine mag u geen ‘levend verzwakte vaccinaties’ toegediend krijgen. Voorbeelden hiervan zijn vaccinaties tegen gele koorts, pokken, poliovirus, BCG (tegen tuberculose) en BMR (tegen bof, mazelen en rode hond).

Door reumaremmers kunnen vaccinaties minder effectief zijn. Uw reumatoloog, reumaverpleegkundige en/of degene die de vaccinaties zal toedienen kan u meer uitleg en adviezen hierover geven.

Aanvullende informatie

Alcohol

Wees voorzichtig met alcoholgebruik. In combinatie met het gebruik van ciclosporine is de kans groter dat u stoornissen krijgt in de werking van de lever. Neem daarom niet meer dan één alcoholconsumptie per dag;

Geneesmiddelen bewaren

Bewaar geneesmiddelen altijd zo, dat kinderen er niet bij kunnen.

Inleveren tabletten

Als u tabletten overhoudt, lever deze dan in bij de apotheek. Ze worden dan op een verantwoorde manier vernietigd.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar: