Abatacept

U heeft met uw reumatoloog afgesproken dat u abatacept gaat gebruiken voor de behandeling van uw reumatische aandoening. Om dit medicijn goed te kunnen gebruiken, is het belangrijk dat u er een aantal dingen over weet. Onderstaande informatie is een aanvulling op de informatie in de bijsluiter van het medicijn. Deze informatie vervangt niet de bijsluiter; lees dus naast deze informatie ook de bijsluiter van het medicijn.

Wanneer wordt abatacept voorgeschreven?

Abatacept kan bij reumatoïde artritis en JIA (jeugdreuma) voorgeschreven worden. Abatacept hoort tot de medicijngroep van biologicals. Biologicals zoals abatacept zijn erg kostbaar en worden daarom niet zomaar voorgeschreven.

De meeste patiënten zijn goed te behandelen met (een combinatie van) reumaremmers, de zogenaamde DMARD’s, zoals methotrexaat, prednison, leflunomide, sulfasalazine en hydroxychloroquine of NSAID’s.

Als de reuma ondanks deze behandeling toch actief blijft, kan de reumatoloog u voorstellen abatacept (erbij) te gaan gebruiken.

De werking van abatacept

Abatacept is een middel dat communicatie tussen cellen van het immuunsysteem (T lymfocyten en B-lymfocyten) verstoord. Het gebruik van abatacept kan de gewrichtsklachten (pijn, stijfheid en zwelling) verminderen, maar wordt meestal gebruikt om de gewrichtsschade te voorkomen of sterk af te remmen.

U gebruikt abatacept meestal in combinatie met een andere reumaremmer zoals bijvoorbeeld methotrexaat.

Abatacept werkt vaak snel, meestal binnen enkele weken. Als er 4 maanden na het begin van de behandeling geen verbetering is opgetreden, zal uw reumatoloog het medicijn stoppen.

Abatacept is een geneesmiddel dat toegediend wordt als een onderhuidse injectie of via een infuus.

Via een onderhuidse injectie

De injectie moet 1 maal per week onderhuids gespoten worden. U kunt het prikken zelf doen, of eventueel door uw partner, mantelzorger of een andere hulpverlener laten doen. Hoewel het misschien een eng idee is, blijkt in de praktijk dat zelf spuiten heel goed is te leren. Als u nog niet kunt prikken, wordt u (de eerste keer dat u abatacept gebruikt) begeleid door de doktersassistente of verpleegkundig specialist. 

Bewaar abatacept altijd koel (in de koelkast tussen 2°C en 8ºC).

Via een infuus

De dosering is afhankelijk van uw gewicht. Het wordt toegediend op de dagbehandeling van het ziekenhuis. Het start met een opbouwschema. Hierbij krijgt u op tijdstippen week 0, week 2 en week 4, bij voorkeur op dezelfde dag van de week, een infuus. De opnameduur is tijdens het opbouwschema circa 2 uur. Na het opbouwschema krijgt u 1 keer per 4 weken een infuus, waarbij de opnameduur ongeveer 1 uur is. Als de behandeling gestart wordt, krijgt u een overzicht van alle afspraken met het opbouwschema tot en met de eerstvolgende polikliniekafspraak. Dit kan via de doktersassistente bij de aanmeldbalie.

Kan een behandeling niet doorgaan? Neem dan zelf contact op met de secretariaat van polikliniek Reumatologie.

U kunt abatacept in combinatie met bijna alle geneesmiddelen gebruiken. Vertel uw huisarts, specialist, tandarts en apotheker altijd welke geneesmiddelen u gebruikt.

Contra-indicaties

• bij infecties
• als u COPD heeft en vaak ernstige opvlammingen van de COPD heeft (met of zonder luchtweginfecties)
• vrouwen: als u zwanger wilt worden, zwanger bent of borstvoeding geeft
• mannen: als uw partner zwanger wil worden

In de bijsluiter van de apotheek staan alle bijwerkingen van abatacept vermeld die ooit zijn voorgekomen.

De meest voorkomende bijwerkingen zijn

• hoofdpijn
• misselijkheid

Weinig voorkomende bijwerkingen

• infecties
• duizeligheid
• huiduitslag
• hoge bloeddruk
• darmklachten

Zeldzaam voorkomende bijwerkingen

• aandoening van het zenuwstelsel
• huidkanker

Als u ernstige bijwerkingen krijgt, moet u stoppen met abatacept.

Heeft u klachten (jeuk, hoofdpijn, hoesten, benauwdheid) die optreden als u het infuus krijgt toegediend, waarschuw direct de verpleegkundige.

Neem in voorkomende gevallen contact op met uw reumatoloog bij:

• Erge keelpijn met of zonder koorts
• Koorts
• Koude rillingen
• Verschijnselen van een infectie, zoals ziek zijn, koorts, (toename van) hoesten met opgeven van slijm, pijn bij het plassen, aanhoudende diarree

Het is erg belangrijk om uw reumatoloog te informeren als u zwanger wilt worden of al zwanger bent.

Voor zover nu bekend is, heeft abatacept geen invloed op de vruchtbaarheid van mannen en vrouwen. Over het gebruik van abatacept tijdens de zwangerschap en gevolgen voor het kind zijn nog weinig gegevens. De gegevens die er zijn, geven aan dat het gebruik van abatacept vermoedelijk veilig is voor moeder en het ongeboren kind tot een zwangerschapsduur van 12 weken. Totdat er meer gegevens zijn, wordt er een persoonlijk advies gegeven. Dit hangt onder andere af van de activiteit van de ziekte. Dit kan betekenen dat soms geadviseerd wordt om te stoppen met abatacept bij een zwangerschapswens, soms zodra er een positieve zwangerschapstest is.

In sommige gevallen is het tijdelijk onderbreken van de behandeling met abatacept niet (veilig) mogelijk. In dat geval zal uw reumatoloog de voor- en nadelen van doorgebruiken van abatacept bij (het plannen van) een zwangerschap met u bespreken zodat u een goede keuze kunt maken.

Ondergaat u een operatie of andere (tandheelkundige) ingreep?

Als u abatacept gebruikt, is er mogelijk een verhoogde kans op infectie na operaties. Bespreek het met uw arts als u een operatie of tandheelkundige ingreep moet ondergaan. Vertel de behandelaar dat u wordt behandeld met abatacept.

Voordat u start met abatacept

Voor u kunt beginnen met abatacept moeten we zeker weten dat u geen tuberculose (TBC) en/of chronische hepatitis B en C (ontsteking in de lever) heeft. Hiervoor wordt voor start van de abatacept bloedonderzoek en/of een röntgenfoto gemaakt van de longen. 

Gebruikt u een strip voor bloedglucose bepalingen?

Overleg dit dan met de reumatoloog! Tijdens en vlak na de behandeling met abatacept kan dit de uitslag beïnvloeden. Dit geldt alleen voor strips die glucosedehydrogenase pyroloquinolinequinone (GDH-PQQ) bevatten.

Afwijking op uw huid?

Kijk jaarlijks uw huid van armen, benen, hoofd en hals goed na. Indien u een afwijking aan de huid bemerkt, is het verstandig om uw huisarts te raadplegen.

Houd bij het plannen van een reis rekening met gebieden met een verhoogde kans op infecties. Overleg dit met het reisbureau en informeer hiernaar via uw regionale GGD, het tropencentrum (www.tropencentrum.nl) of het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (www.lcr.nl).

Abatacept en vaccinaties

Als u abatacept gebruikt mag u geen vaccinatie met levende, verzwakte virussen en bacteriën krijgen. Hieronder vallen onder meer vaccinaties tegen gele koorts, orale poliovaccin, orale tyfusvaccin en BCG. Vertel de arts of verpleegkundige die u vaccinaties voorschrijft dat u abatacept gebruikt. Als u nog moet starten met abatacept en u heeft reisplannen waarvoor vaccinatie noodzakelijk is, overleg dit voor start met uw reumatoloog/PA/VS.

Vervoer van abatacept tijdens de reis

Abatacept moet gekoeld bewaard worden, ook tijdens het reizen. Tijdens vliegreizen kan de medicatie NIET in uw koffer in het bagageruim. In het laadruim kan het vriezen, waardoor de werkzame stof in de medicatie bevriest en niet meer werkt. De medicatie moet dus altijd als handbagage in een koeltasje meegenomen worden. Spreek tevoren met de maatschappij af, bij voorkeur tijdens het boeken, dat u uw spuiten meeneemt als handbagage. Neem de spuiten mee in een koeltas met koelelement. Laat één koelelement tijdens de vlucht in de koeltas. Vraag of een reserve koelelement in de vriezer van het vliegtuig kan, zodat u bij een lange vlucht koelelementen kunt wisselen.

Medicijnenpaspoort

Als u op reis gaat, is het verstandig een overzicht van alle medicijnen (medicijnenpaspoort) die u gebruikt mee te nemen. Dit kunt u opvragen bij uw apotheek. U heeft dan een document voor eventuele controles door de douane, in geval van verlies van medicijnen of wanneer u een arts in het buitenland nodig heeft.

Voor abatacept is een apart medicijnpaspoort nodig. Deze kunt u opvragen bij uw apotheek. In het geval van abatacept bij de ziekenhuisapotheek. 

Engelstalige patiëntenbrief

Wanneer u in het buitenland medische hulp nodig heeft, is het belangrijk dat u deze hulpverlener kunt vertellen welke ziekte(n) u heeft, welke medicijnen u gebruikt en hoe, bij vragen, uw eigen reumatoloog bereikt kan worden. U kunt hiervoor eventueel een Engelstalige brief aan uw reumatoloog vragen. Neem hiervoor ruim voor uw vertrek (4-6 weken) contact op met uw reumatoloog.

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar:

• Ziet u een typfout, een taalkundige fout, of heeft u moeite met de leesbaarheid?
• Ziet u teksten of afbeeldingen met auteursrechten die wij niet hebben vermeld?

Stuur een e-mail naar communicatie@viecuri.nl en we zoeken een passende oplossing.

Deze informatie is algemeen en geen behandeladvies. De informatie is ook geen vervanging van de afspraken die tussen patiënt en zorgverlener zijn gemaakt. VieCuri kan niet aansprakelijk worden gesteld voor schade als gevolg van mogelijke onjuistheden. Bekijk hier de uitgebreide disclaimer.