Herseninfarct

Inleiding

U heeft symptomen gehad die mogelijk passen bij een herseninfarct. Uw arts en verpleegkundigen hebben u alles al uitgelegd. Hier kunt u het rustig nalezen.

Wat is een herseninfract

Bij een herseninfarct, ook wel beroerte of CVA (Cerebro Vasculair Accident) genoemd, is er iets mis met de bloedtoevoer naar de hersenen. Een heel systeem van (kleine) slagaders zorgt ervoor dat zuurstofrijk bloed in alle delen van de hersenen komt. Bij een herseninfarct raakt zo’n slagader in de hersenen vernauwd of verstopt. Het hersengebied dat achter de verstopping ligt krijgt zo niet voldoende zuurstof. Als dit zuurstoftekort te lang duurt, sterft er hersenweefsel af.

Oorzaken

Een beroerte wordt meestal veroorzaakt door de verzwakte kwaliteit van de binnenwand van de bloedvaten. Naarmate we ouder worden, raakt deze wand geleidelijk beschadigd, waardoor deze dikker wordt en de doorstroming van bloed op bepaalde plaatsen vermindert. Dit slijtageproces staat bekend als slagaderverkalking (atherosclerose)

Als de slagaderen verkalken, hopen er stoffen zoals cholesterol zich op in de wand van het bloedvat. De slagader raakt hierdoor beschadigd of kan verstopt raken waardoor het bloed er minder goed doorheen kan stromen.

Daarnaast kan een stukje van dit bloedstolsel losraken en een kleinere slagader verderop in de hersenen blokkeren. Dit heet een embolie.

Slagaderverkalking (in de halsslagaders) is een belangrijke oorzaak van een herseninfarct. Daarom worden de halsslagaders onderzocht met behulp van een echo (duplex) of scan.

Bij een deel van deze mensen komt het stolsel uit het hart. Dit kan voort komen bij een hartritmestoornis genaamd boezemfibrilleren (atriumfibrilleren). Deze mensen hebben een onregelmatig hartritme. Indien dit een nieuwe ritmestoornis is waar u niet mee bekend bent, zal de cardioloog gevraagd worden om mee te beoordelen.

Een ongezonde leefstijl, met name roken, te weinig lichaamsbeweging, overgewicht, hoge bloeddruk en erfelijkheid kunnen een rol spelen bij het krijgen van hart- en vaatzieken of een herseninfarct.

Symptomen

De plaats en grootte van de schade na een herseninfarct bepaald de mate van uitvalsverschijnselen. Een beschadiging in de linkerhelft van de hersenen veroorzaakt vaak een verlamming of gevoelsstoornis aan de rechterkant van het lichaam. Schade in de rechterhersenhelft veroorzaakt problemen aan de linkerkant van het lichaam.

Uitvalsverschijnselen

Eén of meerdere van de onderstaande uitvalsverschijnselen kunnen voorkomen:

• verlamming aan arm en/of been aan één kant van het lichaam;
• minder aandacht hebben voor de verlamde kant van het lichaam (neglect);
• coördinatiestoornis;
• gevoelsstoornis;
• onduidelijke spraak (dysartrie) of moeilijkheden met taal (afasie);
• afhangende mondhoek;
• slikproblemen;
• problemen met zien (dubbelzien, wazig zien, blindheid of een gedeelte niet kunnen zien);
• problemen met ruimtelijke waarneming;
• moeite met het uitvoeren van handelingen. Bijvoorbeeld niet meer weten hoe u zich moet aankleden, koffie zetten of smeren van een boterham;
• draaiduizeligheid;
• misselijkheid;
• verminderd bewustzijn;
• vermoeidheid;
• vertraagde reactie.

Cognitieve gevolgen

Een beroerte kan ook gevolgen hebben voor de cognitieve vaardigheden, zoals het opnemen, verwerken, leren en onthouden van informatie.

• Inschatten van tijd (dag- nachtritme);
• gedesoriënteerd in tijd en plaats;
• last hebben van overprikkeling;
• moeite hebben met concentreren.

Emotionele gevolgen en gedragsverandering

• Geen initiatief meer nemen om iets te gaan doen;
• impulsiviteit en gehaast gedrag;
• karakterverandering;
• gevoel van schaamte. Bijvoorbeeld bij incontinentie of verlies van zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Dat kan zorgen voor frustratie, woede-uitbarstingen en gevoelens van machteloosheid en depressiviteit;
• verandering van de (seksuele) relatie.

Deze gevolgen zijn voor uw omgeving niet meteen zichtbaar, maar daarom niet minder ernstig.

Diagnose

Onderstaande onderzoeken kunnen gedaan worden:

• duplex (echo van de halsvaten);
• bloed onderzoek;
• hartfilmpje (ECG);
• CT-scan van de hersenen.

Behandeling

Na aankomst in het ziekenhuis wordt er zo snel mogelijk een CT-scan van uw hersenen maken. Hierdoor wordt er vastgesteld of u mogelijk een herseninfarct heeft. Dit is belangrijk om te kunnen bekijken voor welke behandeling u in aanmerking komt. Er wordt daarna gekeken op welke afdeling de behandeling het beste plaats kan vinden.

Trombolyse

Bij een trombolyse behandeling krijgt u via een infuus een medicijn toegediend dat stolsels oplost. Helaas is trombolyse niet altijd mogelijk. Het toedienen van deze medicatie dient binnen een bepaald tijdslimiet te gebeuren. Hoe sneller de behandeling start, hoe kleiner de kans op blijvende schade.

Trombectomie

Een andere behandeling bij een herseninfarct is het verwijderen van het stolsel. Bij deze behandeling wordt via de lies een katheter ingebracht. Deze wordt opgeschoven tot aan het verstopte bloedvat in de hersenen. Het stolsel wordt met behulp van de katheter weggehaald. Deze methode mag alleen in gespecialiseerde ziekenhuizen, zoals Maastricht UMC+, worden uitgevoerd.

Vervolg behandeling

Om een nieuw herseninfarct te voorkomen wordt er onder andere gestart met plaatjesremmers, in de volksmond bloedverdunners. Plaatjesremmers zorgen ervoor dat de bloedplaatjes minder snel samenklonteren. Als het nodig is krijgt u medicatie voor het verhoogd cholesterol en/of hoge bloeddruk.

Verdere behandeling is gericht op het voorkomen en behandelen van complicaties die na een herseninfarct kunnen ontstaan, zoals een trombosebeen, blaasontsteking of longontsteking.

Advies

Een gezonde leefstijl is wenselijk om een nieuw infarct te voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan stoppen met roken en voldoende bewegen. Een gezonde levensstijl kan bijdragen aan een beter herstel en algeheel welzijn.

Revalidatie

Meteen bij opname wordt er gestart met neurorevalidatie. Hiermee willen we u weer zo zelfstandig en goed mogelijk laten functioneren in het dagelijks leven én we willen complicaties voorkomen. Dit betekent dat u niet alleen de therapie volgt bij de fysiotherapeut, ergotherapeut en/of logopedist, maar dat u het geleerde ook toepast in uw dagelijkse activiteiten. Uit onderzoek blijkt namelijk dat het trainen van activiteiten als wassen en aankleden, uit bed komen, naar het toilet gaan, meer bijdraagt aan het herstel van een CVA dan alleen het krijgen van fysiotherapie, logopedie en ergotherapie.