Levercirrose

Inleiding

U bent opgenomen met levercirrose. Uw arts heeft u al uitleg gegeven waar dit vandaan kan komen. Hier kunt u alles nog een rustig nalezen.

Algemeen

De lever

De lever is een orgaan met veel belangrijke functies. Behalve de aanmaak van galvloeistof vindt ook de stapeling van vitaminen en mineralen in de lever plaats. In de lever worden veel essentiële stoffen geproduceerd, zoals eiwitten en vetten. Daarnaast maakt de lever giftige stoffen en medicijnen onschadelijk. Ook speelt de lever een belangrijk onderdeel in de energiehuishouding van het lichaam. De lever is een bijzonder orgaan met een grote reservecapaciteit en een groot herstelvermogen. De lever ligt rechtsboven in de buikholte, vlak achter de ribben. Bij volwassen mensen weegt de lever ongeveer anderhalve kilo en is bijna net zo groot als een voetbal.

Hoe ontstaat levercirrose?

Bij levercirrose is er zoveel littekenweefsel aanwezig in de lever, dat dit de structuur van de lever heeft aangetast. Ook wel ‘verlittekening van de lever’ genoemd. Dit ontstaat o.a. door een chronische infectie (bijvoorbeeld Hepatitis B), een vergiftiging (bijvoorbeeld alcohol) of een chronische (lever)ziekte. Hierdoor gaan levercellen eerst ontsteken en daarna sterven ze af. De afgestorven levercellen worden vervolgens vervangen door littekenweefsel. De lever raakt steeds meer beschadigd en gaat steeds minder goed werken.

De littekenvorming en aantasting van de lever kan zich steeds verder uitbreiden, zolang de oorzaak niet wordt weggenomen. Het is belangrijk dit proces op tijd te stoppen. Als er te veel gezond leverweefsel verdwijnt en het bloed niet meer goed door de lever kan stromen, ontstaan er ernstige problemen.

Door op tijd de oorzaak te behandelen, kan levercirrose weer verdwijnen en kunnen complicaties voorkomen worden. Als de oorzaak van levercirrose niet te behandelen is, kan de levercirrose zich steeds verder uitbreiden. Uiteindelijk kan levercirrose dan tot leverfalen leiden.

Welke klachten ontstaan er bij levercirrose?

Levercirrose ontstaat langzaam. In het begin zijn er vaak geen of nauwelijks klachten. De klachten ontstaan pas als de lever meer beschadigd raakt. Klachten en symptomen die mogelijk kunnen ontstaan zijn:

• Misselijkheid
• Verminderde eetlust
• Gewichtsverlies
• Verlies van de spiermassa
• Vermoeidheid en zwakte
• Buikpijn
• Geelzucht (icterus): geel zien van het oogwit en de huid
• Jeuk
• Slechte adem
• Kleine spinvormige bloedvaatjes op de borst en bovenarmen
• Donkere plekken in het gezicht en/of rode handpalmen
• Stoppen van de menstruatie bij vrouwen.
• Borstvorming en impotentie bij mannen

Als de lever door levercirrose langere tijd zijn functie niet meer goed kan uitoefenen kunnen er complicaties ontstaan. Levercirrose kan leiden tot een verhoogde druk in de bloedvaten van de lever. Hierdoor ontstaat er een stuwing in deze bloedvaten en neemt de druk van de poortader toe. Dit wordt ook wel portale hypertensie genoemd. Als er portale hypertensie ontstaat, kunnen de volgende verschijnselen optreden:

• Door de verhoogde bloeddruk stroomt er meer bloed door de milt. Dit kan leiden tot een vergroting van de milt.
• Spataderen (varices) in de slokdarm, maag en/of endeldarm. Door de toegenomen druk in poortader zoekt het bloed een uitweg naar andere bloedvaten. Zo ontstaan spataderen die kunnen leiden tot een levensgevaarlijke bloeding.
• Vochtophoping in de buikholte (ascites). Door de hoge druk in de poortader kan er vocht vanuit de bloedvaten in de buik terecht komen. Indien er veel vocht in de buikholte komt kan dit leiden tot buikpijnklachten en/of ademhalingsproblemen.
• Uitpuilende bloedvaten van de buikwand.

Bij levercirrose kunnen giftige stoffen moeizamer afgebroken worden. Hierdoor kan er mogelijk een teveel aan ammoniak ontstaan, omdat de lever deze stof moeizamer kan afbreken. Dit kan leiden tot hepatische encefalopathie. Klachten die bij deze encefalopathie horen zijn dat men complexe handelingen minder goed kunnen uitvoeren, apatisch, suf of verward zijn en men kan hierdoor in coma raken.

Als complicatie bij de levercirrose kan ook de nierfunctie verstoord raken, dit noemt men het hepatorenaal syndroom.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Om de diagnose levercirrose te krijgen zijn er meestal een combinatie van onderzoeken nodig.

• Bloedonderzoek: Dit geeft een duidelijk beeld van hoe goed de lever functioneert.
• Echografie: hiermee zijn eventuele afwijkingen van het weefsel en de bloedvaten te zien.
• Gastroscopie: Dit wordt uitgevoerd bij de patiënten die verdracht worden van de spataderen in de slokdarm of maag zitten. Met dit onderzoek wordt de binnenkant van de maag en slokdarm bekeken. Indien er spataderen te zien zijn wordt er mogelijk een interventie gedaan, zoals het afbinden van de spataderen in de slokdarm met elastiekjes.
• CT-scan/ MRI-scan: met een scan kunnen mogelijke afwijkingen van de lever opgespoord worden. Met deze scan worden gedetailleerde foto’s van de lever gemaakt.
• Echogeleide leverpunctie / leverbiopsie: dit is een onderzoek onder plaatselijke verdoving, waarbij men een holle naald via de buikwand in de lever brengt. Met deze naald wordt een kleine stukje weefsel (biopt) van de lever weggehaald. Dit biopt wordt onderzocht. Met dit biopt kan men een beeld krijgen wat de oorzaak van de levercirrose is en kan er vastgesteld worden of er mogelijke ontstekingen in de lever zitten. Soms wordt er met een echo de juiste plek van de punctie bepaald.
• Fibroscan: Met deze scan wordt de hoeveelheid littekenweefsel in de lever gemeten.

Welke behandelingen zijn mogelijk?

Als levercirrose in een vroeg stadium wordt vastgesteld, kan er nog een herstel van de leverfunctie optreden. Een gezonde leefstijl kan hier al aan bijdragen. Kan de oorzaak van de levercirrose niet behandeld worden, dan kan de ziekte zich uitbreiden en ontstaat er steeds meer littekenweefsel. Levercirrose kan jarenlang stabiel blijven, maar ook steeds erger worden. Uiteindelijk kan levercirrose tot leverfalen leiden. In sommige gevallen kan een levertransplantatie nog mogelijk zijn, dit zal de arts bespreken.

Patiëntvereniging

De Nederlandse Leverpatiënten Vereniging (NLV) is een actieve patiëntenorganisatie voor iedereen die met een leverziekte te maken heeft: patiënten, familieleden, zorgverleners en andere betrokkenen. De vereniging verzorgt informatiemateriaal, geeft voorlichting, maakt het delen van ervaringen mogelijk en speelt een belangrijke rol in de belangenbehartiging van leverpatiënten. Klik hier voor meer informatie: https://www.leverpatientenvereniging.nl/ 1

Vragen

Als u informatie mist of vragen heeft, stel deze aan de verpleegkundige of arts op de afdeling.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar: