Cholangitis

Inleiding

U bent opgenomen in verband met cholangitis. Uw behandelend arts heeft u al uitleg gegeven waar dit vandaan kan komen. Hier kunt u alles nog eens rustig nalezen.

Wat is cholangitis?

Cholangitis is een ontsteking van de galwegen. Deze ontsteking kan veroorzaakt worden doordat de galwegen om een of andere reden zijn vernauwd of galstenen bevatten. Hierdoor kan de gal niet goed wegvloeien, waardoor bacteriën sneller de kans krijgen om ontstekingen te veroorzaken.

Hoe zitten lever en galblaas in elkaar?

De galblaas is een 8 tot 10 centimeter lang peervormig zakje, dat aan de rechterkant van het lichaam tegen de voorkant van de lever aan ligt.

De lever maakt galvloeistof aan en slaat deze vloeistof tijdelijk in de galblaas op. De galvloeistof wordt in de galblaas iets ingedikt. Via de galwegen is de galblaas zowel verbonden met de lever als met de dunne darm.

Na het gebruik van een maaltijd komt de voeding via de slokdarm en de maag in de dunne darm terecht. Als er vetdeeltjes in deze voeding aanwezig zijn, krijgt de galblaas via de hersenen en via spijsverteringshormonen een seintje om galvloeistof af te geven. De galblaas knijpt zich dan samen, waardoor er een grote hoeveelheid galvloeistof via de galwegen in de dunne darm wordt geloosd. Deze galvloeistof is nodig voor de vertering van vetten.

Wat doet galvloeistof?

Galvloeistof bevat galzouten. Galzouten kunnen vetten in de dunne darm in hele kleine druppeltjes verdelen. Hierdoor kunnen vet-verterende enzymen beter op het vet inwerken.

Galvloeistof bevat ook bilirubine. Bilirubine ontstaat in de lever bij de afbraak van hemoglobine (rode bloedkleurstof) uit de rode bloedcel. Bilirubine geeft de ontlasting zijn donkerbruine kleur. Bilirubine kan de huid en het wit van de ogen geel laten verkleuren, als het niet meer uit de galblaas en/of de lever kan wegvloeien. Dit kan verschillende oorzaken hebben, De ontlasting krijgt dan de grauwe kleur van stopverf, de urine krijgt de kleur van thee.

In galvloeistof zit ook cholesterol (galvet). Dit is een belangrijke bouwstof voor het lichaam. Een teveel aan cholesterol wordt met de galvloeistof uitgescheiden.

Oorzaak

Een ontsteking van de galwegen kan ontstaan doordat de galwegen verstopt raken. Deze verstopping wordt meestal veroorzaakt door een galsteen, soms door een tumor en een enkele keer door een aangeboren afwijking in de bouw van de galwegen.

Door de verstopping van de galwegen kan de gal niet wegstromen. Er kunnen zich vervolgens bacteriën vanuit de dunne darm in de galwegen gaan nestelen, waardoor er een ontsteking ontstaat.

 
De galwegen kunnen ook gaan ontsteken zonder dat bacteriën de oorzaak zijn. Dit is het geval bij primaire scleroserende cholangitis. De vernauwingen van de galwegen die deze ziekte veroorzaakt, kunnen vervolgens wel weer de oorzaak zijn van een door bacteriën veroorzaakte (secundaire) cholangitis. Daarnaast kan cholangitis ook ontstaan als complicatie na een medische ingreep aan de galwegen.

Klachten

De klachten van een cholangitis zijn:

• pijn rechts in de bovenbuik;
• koorts met koude rillingen;
• geelzucht en soms jeuk.

Als de oorzaak niet wordt opgeheven, dan komen deze aanvallen regelmatig terug.

Complicaties

Complicaties die kunnen ontstaan als de ziekte niet wordt behandeld of als de patiënt niet voldoende reageert op de medicijnen:

• Levercirrose1

Op den duur kunnen ook de kleine galwegen in de lever gaan ontsteken. Hierdoor gaat de lever bindweefsel (littekenweefsel) vormen; er ontstaat levercirrose. Hierdoor gaat de lever steeds minder goed functioneren.

• Leverabces

Dit ontstaat als de bacteriën zich in de lever nestelen en daar een etterende ontsteking vormen.

• Sepsis

Dit ontstaat als de bacteriën van de ontsteking in de bloedbaan terecht komen.

• Shock

Dit ontstaat als de bacteriën op grootschalige wijze in het bloed aanwezig zijn, waardoor de vaatwanden geprikkeld raken en meer open gaan staan.

Diagnose

Aan de hand van het karakteristieke klachtenpatroon, gecombineerd met bloedonderzoek, echografie en eventueel een Endoscopische Retrograde Cholangio- en Pancreaticografie (ERCP)2 is het mogelijk om een juiste diagnose te stellen.

Behandeling

• Cholangitis waarbij geen pus wordt gevormd, reageert vaak goed op een behandeling met antibiotica.
• Cholangitis waarbij zich, als reactie op de ontsteking, pus ophoopt in de galwegen vereist vaak een andere behandeling.

Behalve het toedienen van antibiotica, is een ingreep vaak noodzakelijk om de pusachtige gal weg te laten lopen en complicaties te voorkomen. Tegenwoordig zal meestal eerst worden geprobeerd de oorzaak van de cholangitis weg te nemen door het endoscopisch verwijderen van galstenen. In sommige gevallen zal de arts, als de toestand van de patiënt is verbeterd, besluiten tot het operatief verwijderen van de galblaas.

Als de oorzaak van de verstopping in de galwegen een tumor of een afwijking in de bouw van de galwegen is, dan vergt dit een andere behandeling.

Als endoscopische of operatieve behandeling niet mogelijk is, zal worden geprobeerd elke nieuwe opvlamming van de ontsteking met specifieke antibiotica te behandelen.

Cholangitis en voeding

Bij cholangitis wordt geadviseerd om het gebruik van vetrijke producten te beperken, aangezien deze producten tot klachten kunnen leiden. Wanneer er complicaties optreden, zoals levercirrose, is soms een aangepast dieet nodig.

Bij cholangitis zonder complicaties wordt verder een goede en gevarieerde voeding aanbevolen, zoals ook aan iedereen zonder cholangitis wordt geadviseerd. Een goede en gevarieerde voeding bevat alle voedingsstoffen die u dagelijks nodig heeft, zoals vitamines en mineralen.

Vragen

Als u informatie mist of vragen heeft, stel deze aan de verpleegkundige of arts op de afdeling.