Bloedbraken

Inleiding

U bent opgenomen in verband met bloedbraken. Uw arts heeft u al uitleg gegeven waar dit vandaan kan komen. Hier kunt u alles nog eens rustig nalezen.

Hoe werkt de maag?

De spijsvertering begint al in de mond, als we het voedsel kauwen en met speeksel mengen. Onze hersenen krijgen dan een seintje dat er voedsel aan komt. De hersenen geven dit signaal door aan de maag. De maag begint meteen met het voorbereiden op het voedsel dat er aan komt. De productie van maagsap komt op gang.

Als we het voedsel doorslikken, komt het in de slokdarm. Deze bestaat uit spieren die het eten snel naar beneden duwen. Aan het einde van de slokdarm zit een sluitspier. Dit is een soort klep die na het slikken opengaat om het voedsel door te laten en vervolgens weer dichtgaat. Deze klep zorgt voor het eenrichtingsverkeer. Het voedsel blijft daardoor (als de klep goed werkt) in de maag en stroomt niet meer terug in de slokdarm. Zelfs niet als we gaan liggen of vooroverbuigen.

In de maag komt het voedsel eerst in het bovenste gedeelte terecht, waar maagsap wordt toegevoegd. Daarna komt het voedsel in het onderste deel, waar het wordt gekneed en gemalen. Het voedsel wordt zo kleiner gemaakt en vermengd met het maagsap. Op deze manier wordt ons voedsel voorbereid op de vertering. Vertering vindt voor een belangrijk deel in de dunne darm plaats.

Bij de uitgang van de maag zit ook een sluitspier (pylorus), die werkt als een soort klep . Deze klep laat het voedsel beetje bij beetje door naar de twaalfvingerige darm. Het voedsel is dan al fijngemalen tot deeltjes ter grootte van ongeveer 1 millimeter. Ook deze klep zorgt voor eenrichtingsverkeer en een goed verdeelde afvoer van voedsel naar de twaalfvingerige darm.

Hoe ontstaat een maagbloeding?

De meest voorkomende oorzaak van een bloeding ‘hoog in het maag-darmkanaal’ is een zweer in de maag of in de twaalfvingerige darm. Meestal heeft een patiënt met een maagzweer alleen pijnklachten, maar soms kan een bloeding optreden. Ook door een ontsteking van het maagslijmvlies (een gastritis), kan bloed worden gebraakt.

Een andere veelvoorkomende oorzaak van bloedbraken is een bloeding uit scheurtjes in het slijmvlies van de slokdarm, zogenaamde Mallory-Weiss-scheurtjes. Deze scheurtjes ontstaan wanneer iemand over een langere periode veel heeft moeten braken.

Ook spataderen in de slokdarm kunnen een bloeding veroorzaken. Deze spataderen zijn meestal een uiting van een chronische leverziekte, die nog wel eens voorkomt bij alcoholmisbruik. Daarnaast kunnen ook bepaalde medicijnen een maagbloeding veroorzaken.

Bloed in de ontlasting (melaena)

Het bloed kan ook in de ontlasting terechtkomen. Bij een bloeding 'hoog in het maag-darmkanaal' (in het eerste deel van het spijsverteringskanaal) is het bloed al een beetje verteerd. Het kan zijn dat het bloed dan niet meer herkenbaar is in de ontlasting. Kenmerkend is dat de ontlasting dan teerachtig zwart is, en ook sterk ruikt. De medische term hiervoor is melaena.

Bij bloedbraken en melaena kunnen over een langere periode grote hoeveelheden bloed verloren raken. Iemand met deze verschijnselen moet dan ook zo snel mogelijk door een arts worden onderzocht.

Wat zijn de klachten?

Op de eerste plaats: pijn, meestal in de maagstreek. De patiënt kan de plaats van de pijn niet altijd duidelijk aanwijzen. De pijn veroorzaakt door een zweer in de maag is vaak heviger na het eten, terwijl een zweer in de twaalfvingerige darm juist meer pijn geeft op een lege maag en vaak ook ’s nachts. Andere veelvoorkomende klachten zijn: misselijkheid, braken en weinig of geen eetlust.

Soms kan een maagzweer een bloeding veroorzaken. Meestal uit zich dat door een zwarte teerachtige ontlasting of door het braken van bloed. In dit geval is snel medische hulp gewenst, omdat u zelfs in shock kunt raken. In een enkel geval kan een zweer doorbreken naar de buikholte (perforatie). Hierbij ontstaan bijna altijd plotselinge, zeer heftige buikklachten. Het is heel belangrijk om dan direct medische hulp te krijgen.

Diagnose

Met bloedonderzoek kan worden vastgesteld of er een bloeding is. Daarnaast wordt een maagonderzoek gedaan. Dit heet een gastroscopie. Dit is een onderzoek waarbij de binnenkant van uw maag en twaalfvingerige darm wordt bekeken met een dunne buis met aan de uiteinden een lampje en een kijkertje. Het buisje is ongeveer 1,5 centimeter breed. Op een videoschermpje kan de arts de binnenkant van de maag en darm bekijken en de oorzaak van de bloeding opsporen. Soms wordt tijdens het onderzoek een klein stukje weefsel (we noemen dit een biopsie) uit de wand van de maag of twaalfvingerige darm weggenomen voor microscopisch onderzoek. Eventueel wordt de bloeding gestopt door bijvoorbeeld middelen in te spuiten die de bloedvaten smaller maken.

Behandeling

Een patiënt die bloed braakt, moet zo snel mogelijk in het ziekenhuis worden opgenomen. Als het nodig is, krijgt de patiënt een infuus om het verloren bloed aan te vullen. Meestal wordt daarna zo snel mogelijk een gastroscopie (maagonderzoek) gedaan. Zo kan de arts onderzoeken wat de oorzaak van de bloeding is. Onder het kopje ‘ Hoe wordt de diagnose gesteld?’ kunt u lezen hoe het maagonderzoek wordt gedaan. Soms is het nodig om de behandeling aan te vullen met medicatie.

Tijdens de opname in het ziekenhuis zal de patiënt in het begin nuchter worden gehouden. Als de bloeding is gestopt, wordt het dieet voorzichtig uitgebreid.

Vragen

Als u informatie mist of vragen heeft, stel deze aan de verpleegkundige of arts op de afdeling.