Dysartrie

Spraakstoornis bij een hersenaandoening

Inleiding

Een logopedist houdt zich bezig met onderzoek, voorlichting en behandeling van stoornissen op het gebied van spraak, taal, communicatie, ademhaling, stemgebruik, gehoor, kauwen en slikken.

Op deze pagina kunnen u en de mensen om u heen, lezen wat dysartrie is en wat de logopedist voor u kan betekenen.

Wat is dysartrie?

Dysartrie is een spraakstoornis die het gevolg is van een aandoening in het zenuwstelsel. Deze aandoening verstoort de functie van één of meer spieren die bij de spraak betrokken zijn. Het spreken wordt daardoor onduidelijk. Ook kunnen er problemen zijn bij het kauwen, slikken en ademen.

Wat zijn de oorzaken van dysartrie?

Dysartrie kan voorkomen bij een:

  • cerebrovasculair accident (CVA of beroerte)
  • progressieve neurologische ziekten, zoals MS, ALS, ziekte van Parkinson, Chorea van Huntington
  • hersentumor
  • vergiftiging door alcohol of medicatie
  • hersenbeschadiging ten gevolge van een ongeval
  • ontsteking in de hersenen
  • spierziekte, zoals Myasthenia Gravis

    • Welke symptomen horen bij dysartrie?

    Er zijn verschillende vormen van dysartrie en elke vorm kent andere symptomen. Er kunnen problemen zijn met:

    Spraak

    • het spreektempo is te hoog, te laag of juist wisselend
    • klanken worden vervormd, vervangen of weggelaten
    • het ritme van spreken is veranderd
    • de spraak klinkt nasaal
    • de melodie in de spraak is veranderd (monotoon)
    • binnensmonds spreken

    Stem

    • hese of schorre stem
    • de toonhoogte is veranderd
    • de luidheid van de stem is veranderd
    • momenten dat de stem wegvalt (afonie)

    Adem

    • slechte adembeheersing/ademverdeling
    • hoge, gespannen ademhaling
    • hoorbaar in- en uitademen
    • geperst ademen

    Wat doet de logopedist?

    De logopedist onderzoekt het functioneren van de spieren en het gevoel van uw mond en gezicht. Ook beoordeelt de logopedist uw stem en de verstaanbaarheid.

    Na dit onderzoek heeft de logopedist een beeld van uw problemen. De logopedist bespreekt met u de mogelijkheden om de communicatie te verbeteren. Ook zal zij informatie en adviezen geven aan de mensen om u heen.

    De logopedische therapie

    U beslist samen met de logopedist waar u aan gaat werken. De therapie heeft als doel om de verstaanbaarheid te verbeteren. De logopedist leert u om optimaal gebruik te maken van uw mogelijkheden.

    Vanuit een optimale lichaamshouding wordt aandacht besteedt aan de uitspraak (articulatie), de ademhaling en de stem.

    Wanneer blijkt dat een communicatiehulpmiddel zinvol is, dan zal de logopedist u hierin adviseren en begeleiden. Het resultaat van de therapie is afhankelijk van vele factoren en is daarom moeilijk voorspelbaar.

    Adviezen

    Voor gesprekspartners

    • Zorg dat u zelf zo goed mogelijk hoort. Zorg voor een rustige omgeving en beperk achtergrondlawaai.
    • Maak oogcontact.
    • Geef de persoon met dysartrie de tijd om zichzelf duidelijk te maken.
    • Spreek zelf niet anders.
    • Let op non-verbale signalen, zoals mimiek, gebaren en aanwijzen.
    • Geef het aan als u het niet heeft verstaan. U kunt samen afspreken hoe u dat doet. Vraag bijvoorbeeld om herhaling.
    • Vraag eventueel aan de persoon met dysartrie om op te schrijven of aan te wijzen wat er bedoeld wordt.
    • Stel eventueel ja-/nee-vragen om de boodschap te achterhalen.

    Voor de spreker met dysartrie

    • Vraag aan de luisteraar om geduld te hebben en u niet te onderbreken. Geef aan wat u prettig vindt.
    • Trek de aandacht van de luisteraar, voordat u spreekt. Zorg voor oogcontact.
    • Spreek in korte zinnen.
    • Verlaag uw spreektempo.
    • Maak eventueel gebruik van pen en papier, ter ondersteuning.

    Ontslag

    Wanneer na ontslag uit het ziekenhuis logopedische behandeling gewenst is, zal een overdracht verstuurd worden naar een logopedist in het revalidatiecentrum, verpleeghuis of vrije vestiging. 

    Betekenis moeilijke woorden

    1. Dysartrie: Een dysartrie is een verworven spraakstoornis, die ontstaat bij een aandoening aan de hersenen of zenuwen (bijv. na een beroerte, of bij een progressieve (spier)ziekte). Er kunnen problemen zijn met articuleren, ademhaling, stem.
    2. CVA: CVA is de afkorting voor Cerebro Vasculair Accident. Een CVA kan een herseninfarct of hersenbloeding zijn en wordt ook wel een beroerte genoemd.

    Linkjes

    1. https://www.viecuri.nl/disclaimer-patienteninformatie

    Vragen

    Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar:

    Contact

    Opmerkingen

    • Ziet u een typfout, een taalkundige fout, of heeft u moeite met de leesbaarheid?

    • Ziet u teksten of afbeeldingen met auteursrechten die wij niet hebben vermeld?

    Stuur een e-mail naar communicatie@viecuri.nl en we zoeken een passende oplossing.

    Disclaimer

    Deze informatie is algemeen en geen behandeladvies. De informatie is ook geen vervanging van de afspraken die tussen patiënt en zorgverlener zijn gemaakt. VieCuri kan niet aansprakelijk worden gesteld voor schade als gevolg van mogelijke onjuistheden. Bekijk hier de uitgebreide disclaimer.1