Vrijheidsbeperkende Interventies (VBI)

Inleiding

Door ziekte, behandeling, medicatie of verandering van omgeving kunnen patiënten verward raken, onrustig en/of angstig zijn. Er kan een situatie ontstaan waarin de patiënt een gevaar is voor zichzelf of voor anderen. In dat geval kan er een beschermende maatregel worden toegepast die valt onder vrijheidsbeperkende interventies, afgekort VBI genoemd.
In VieCuri geldt “Nee, tenzij”: er wordt alleen voor deze maatregelen gekozen als er geen andere mogelijkheden zijn.

Wat zijn vrijheidsbeperkende interventies

Vrijheidsbeperkende interventies, zijn maatregelen die worden genomen om onnodig letsel bij patiënten te voorkomen en/of de voortgang van medisch noodzakelijke behandelingen mogelijk te maken. Daarbij wordt de vrijheid van de patiënt beperkt.

Mogelijke vrijheidsbeperkende interventies zijn:

• een belsensor
• extra bedhekken
• laag-laag bed
• poseybed (tentbed)
• plukhandschoenen
• polsband/onrustband.

Gevaren voor de patiënt, anderen en zijn omgeving

De patiënt kan zichzelf of anderen bezeren of beschadigen door bijvoorbeeld:

• te vallen;
• maagsonde, infuus of blaaskatheter zelf te verwijderen;
• weg te lopen of te dwalen;
• agressief gedrag te vertonen.

Door inzet van rooming-in (mogelijkheid voor mantelzorger/familie om ook buiten bezoekuren bij patiënt te blijven) kan er beter gezorgd worden voor de veiligheid van patiënt en de omgeving. Rooming-in gaat in overleg met de verpleegkundige en arts. In sommige situaties werkt rooming-in niet genoeg of is niet het mogelijk. Er zal altijd een overleg met arts en familie/naasten plaatsvinden voordat vrijheidsbeperkende interventies ingezet worden.

Toepassen van vrijheidsbeperkende interventies

Met het inzetten van vrijheidsbeperkende interventies wordt de vrijheid van de patiënt beperkt. Dit mag alleen onder bepaalde voorwaarden gedaan worden en er wordt altijd eerst gekozen voor een milde maatregel (bijvoorbeeld een belsensor) voordat men over gaat tot zwaardere maatregelen (bijvoorbeeld een poseybed). De maatregelen zijn zeer ingrijpend en worden, na zorgvuldige afweging, zo kort mogelijk ingezet.

Toestemming

Voor het inzetten van vrijheidsbeperkende interventies is toestemming van de patiënt zelf nodig. De arts stelt als eerste vast of de patiënt wel of niet in staat is om zelf over zijn situatie te kunnen beslissen. Als de patiënt zelf over zijn situatie kan beslissen heet dit ‘wilsbekwaamheid’. Als een wilsbekwame patiënt geen toestemming geeft tot inzet VBI, wordt dit geaccepteerd.

Als de patiënt hiertoe niet in staat is, dus niet zelf over zijn situatie kan beslissen (wilsonbekwaam), wordt gesproken met de wettelijk vertegenwoordiger. De wettelijke vertegenwoordiger is meestal de echtgenoot/echtgenote, ouder,kind, broer of zus.

De arts mag, bij overtuiging dat goede zorg voor de patiënt in het gedrang komt, toch besluiten om vrijheidsbeperkende interventies in te zetten.
De inzet van VBI wordt aan de wettelijke vertegenwoordiger medegedeeld. Het besluiten tot inzetten van VBI is in samenspraak van arts, verpleegkundige en eventueel het consultatie-team geriatrie.

Patiëntendossier

De mededeling aan de wettelijke vertegenwoordiger over het inzetten VBI, de gevolgde procedure en de afspraken worden in het patiëntendossier vast gelegd. U hoeft hiervoor geen handtekening te zetten.

Evaluatie

Elke dag en bij elke dienstwissel wordt besproken of de uitgevoerde maatregel nog het gewenste effect heeft en of de maatregel kan worden versoepeld of gestopt kan worden.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen dan kunt u deze gerust stellen 
aan de behandelend arts of verpleegkundige op de afdeling.