Hartkatheterisatie

U heeft in overleg met uw cardioloog besloten dat u een hartkatheterisatie krijgt. Uw arts heeft u al informatie gegeven. Hier kunt u alles rustig nalezen.

Een hartkatheterisatie is een onderzoek waarbij de kransslagaders in beeld worden gebracht. De kransslagaders zijn de slagaders die ervoor zorgen dat uw hart bloed krijgt. Een hartkatheterisatie wordt ook wel coronair angiogram genoemd. Tijdens het onderzoek spuit de cardioloog contrastvloeistof in de kransslagaders via een speciaal slangetje (katheter). Hierdoor kan de cardioloog zien óf en waar de kransslagaders smaller zijn en hoe ernstig de versmallingen zijn. Er kunnen een aantal redenen zijn waarom u een hartkatheterisatie krijgt:

• U heeft pijn op de borst;
• U heeft een probleem met uw hartklep;
• U heeft een hartinfarct gehad.

Een intakeverpleegkundige bespreekt de hartkatheterisatie met u. Tijdens het gesprek krijgt u informatie over hoe de dag van het onderzoek en de hartkatheterisatie zullen gaan. Ook wordt uw medicatielijst met u doorgenomen.

Duur van het gesprek

Het intakegesprek duurt ongeveer 30 minuten.

Wat heeft u nodig tijdens het intakegesprek

• Uw medicijnenoverzicht (medicatiepaspoort) van dit moment
• Telefoonnummers van 2 contactpersonen
• Deze informatie “Hartkatheterisatie”

Afspraak voor de hartkatheterisatie

De datum waarop uw hartkatheterisatie plaatsvindt wordt telefonisch aan u doorgegeven. U ontvangt ook een bevestiging van de datum.

Tijdens het bezoek aan uw cardioloog of intakeverpleegkundige, is besproken welke medicijnen u in mag nemen voor het onderzoek.

Bloedverdunnende medicijnen

• Staat u onder begeleiding van de Trombosedienst? Informeer de Trombosedienst over de hartkatheterisatie. De Trombosedienst maakt afspraken met u.
• Gebruikt u de medicijnen Rivaroxaban (Xarelto), Apixaban (Eliquis) of Edoxaban (Lixiana) Dan moet u deze medicijnen tijdelijk niet innemen. Stop 48 uur voor de hartkatheterisatie met deze medicijnen. De dag na het onderzoek mag u deze medicijnen weer innemen.
• Gebruikt u het medicijn Dabigatran (Pradaxa)? Dan moet u dit medicijn tijdelijk niet innemen. De intakeverpleegkundige vertelt u hoe lang voor de hartkatheterisatie u moet stoppen met dit medicijn. Dit kan 48, 72 of 96 uur voor het onderzoek zijn.
• Gebruikt u andere bloedverdunnende medicijnen zoals Acetylsalicylzuur (Ascal, Carbasalaatcalcium), Clopidogrel (Plavix, Grepid), Ticagrelor (Brilique) of Prasugrel (Efient) Deze medicijnen mag u blijven innemen.
• Gebruikt u het medicijn clopidogrel/grepid nog niet? Een oplaaddosis kan nodig zijn. U hoort dit van de intakeverpleegkundige. Als een oplaaddosis nodig is, start u 2 dagen voor het onderzoek met het medicijn clopidogrel/grepid. 2 dagen voor het onderzoek neemt u 4 tabletten in. 4 tabletten is 300 milligram. Daarna neemt u iedere dag 1 tablet. 1 tablet is 75 milligram.

Diuretica

Gebruikt u plastabletten zoals Furosemide (Lasix), Bumetanide (Burinex), Hydrochloortiazide of een combinatiepreparaat met Hydrochloortiazide, Chloortalidon, Amiloride, Spironolacton, Eplerenon (Inspra)?

Neem deze medicijnen op de ochtend van de dag van de hartkatheterisatie niet in. Na het onderzoek kunt u deze medicijnen weer innemen.

U mag een ontbijt nemen zonder cafeïne

Let erop dat u 12 uur voor de hartkatheterisatie geen cafeïnehoudende dranken of producten mag innemen. Denk hierbij aan thee, koffie, cola, chocomelk en chocolade. U mag ook geen cafeïnevrije koffie of thee drinken.

Meenemen naar het ziekenhuis

• De medicijnen die u thuis gebruikt in de originele verpakking, blister of rol
• Nachtkleding
• Toiletspullen
• Een geldig identiteitsbewijs
• Kleding die makkelijk zit

Waardevolle spullen

Wij adviseren u grote geldbedragen, kostbare sieraden en andere kostbaarheden thuis te laten. Laat bijvoorbeeld uw trouwring thuis. Er is altijd een kans dat kostbare spullen kwijt raken of gestolen worden. Het ziekenhuis is hier meestal niet voor aansprakelijk.

Opname op verpleegafdeling Cardiologie

Voor de hartkatheterisatie wordt u opgenomen op de verpleegafdeling Cardiologie of de Short Stay Cardiologie. In de meeste gevallen is het een dagopname.

Aankomst in het ziekenhuis

U meldt zich op de dag van de hartkatheterisatie bij de informatiebalie in de centrale hal.

Wordt u begeleid door de Trombosedienst?

Dan gaat u voor bloedafname eerst naar het priklaboratorium. De aanvraag voor het bloedprikken heeft u meegekregen bij het intakegesprek.

Voorbereiding op de verpleegafdeling

Op de afdeling wordt u voorbereid op het onderzoek.

Voor de hartkatheterisatie worden er een paar controles uitgevoerd. Uw bloeddruk, pols en temperatuur wordt gemeten. U krijgt een operatie jasje aan. Ook wordt een infuusnaaldje bij u ingebracht. U krijgt een kalmerend middel als u dit fijn vindt.

Draagt u een bril? U mag uw bril gewoon ophouden. Draagt u een gehoorapparaat? Dan kunt u deze ook gewoon inhouden.

U kunt het beste voor het onderzoek nog even naar het toilet gaan.

De hartkatheterisatie

U wordt met het bed naar de katheterisatiekamer gebracht. Daar gaat u op een smalle onderzoekstafel liggen. Om infectie te voorkomen nemen we speciale voorzorgsmaatregelen. De medewerkers dragen steriele uniformen. Na het ontsmetten van uw pols (of lies) krijgt u een steriel laken over u heen.

Via de pols of via de lies

Het onderzoek gebeurt meestal via de slagader in de pols. Als het via de pols niet gaat, gebeurt het onderzoek via de lies.

Verdoving en inbrengen katheter

Voor de behandeling verdooft de cardioloog uw pols (of lies). Daarna brengt de cardioloog een dun buisje in uw bloedvat. Het inbrengen van het buisje kunt u voelen maar dit mag geen pijn doen. Door dit buisje schuift de cardioloog flexibele slangetjes (katheters) door het bloedvat. Omdat de bloedvaten van binnen gevoelloos zijn, voelt u dit niet.

Contrastvloeistof

De cardioloog spuit een beetje contrastvloeistof door de katheter in de kransslagaders. Door de contrastvloeistof kan de cardioloog de kransslagaders zien op röntgenopnames. Zo kan de cardioloog zien hoe de kransslagaders lopen en of deze vernauwd zijn. Als de kransslagaders vernauwd zijn kan de cardioloog zien waar de vernauwingen zitten en hoe ernstig ze zijn.

Controles

Tijdens de hartkatheterisatie controleren we steeds uw bloeddruk en hartslag. U kunt ook het gevoel krijgen dat u moet plassen. Dit gevoel gaat na ongeveer 15 seconden over.

Krijgt u tijdens het onderzoek klachten zoals pijn op de borst, benauwdheid of jeuk? Zeg dit dan meteen. De cardioloog kan u hier mogelijk medicijnen voor geven.

Vernauwing?

Mogelijk wordt meteen een drukmeting uitgevoerd. Deze meting noemen we FFR-meting.

Heeft u ernstige vernauwingen in de kransslagaders? Mogelijk wordt meteen een dotterbehandeling uitgevoerd. Deze behandeling wordt pas uitgevoerd als u hier zelf toestemming voor heeft gegeven. Als u een dotterbehandeling krijgt, krijgt u soms extra bloedverdunners.

Na het onderzoek gaat u met het bed terug naar de verpleegafdeling. De verpleegkundige meet uw bloeddruk. Ook wordt uw pols (of lies) waar het onderzoek is uitgevoerd regelmatig gecontroleerd. Na het onderzoek mag u gewoon eten en drinken.

Krijgt of houdt u na het onderzoek pijnklachten? Geef dit dan door aan de verpleegkundige. In overleg met de verpleegkundige neemt u uw medicijnen in. De verpleegkundige van de afdeling belt uw contactpersoon om door te geven hoe het onderzoek is gegaan. Ook geeft de verpleegkundige door hoe laat u ongeveer naar huis mag.

Onderzoek via de pols

Als het onderzoek via uw pols is uitgevoerd krijgt u een drukbandje om uw pols. Dit drukbandje drukt het prikgaatje in de slagader dicht. Het drukbandje blijft 4 uur zitten. U mag uw arm na het onderzoek niet gebruiken. Daarom krijgt u een draagdoek (mitella).

Na het onderzoek mag u gewoon rondlopen op de verpleegafdeling. U mag niet weggaan van de afdeling. De verpleegkundige controleert regelmatig uw pols. Als de controles goed zijn, mag u naar huis. De mitella moet u tot 24 uur na het onderzoek blijven dragen.

Onderzoek via de lies

Als het onderzoek via de lies is uitgevoerd krijgt u mogelijk een plug ter hoogte van het aanprikgaatje in de liesslagader. Hierna moet u 2 uur in bed blijven liggen.

Kan er geen plug geplaatst worden? Op de katheterisatiekamer drukt de verpleegkundige het aanprikgaatje in de liesslagader dicht. U krijgt een strak drukverband in de lies. Het drukverband blijft 6 uur zitten. De eerste 3 uur moet u plat in bed liggen met uw hoofd op een kussen. Na 3 uur mag het hoofdeinde iets omhoog. U moet het been waar het drukverband zit, zo stil mogelijk houden. U mag dat been niet buigen. Ook mag u uw hoofd niet optillen. U blijft in bed totdat het drukverband wordt verwijderd. Hierna mag u rustig proberen te zitten. Als dit goed gaat, kan de verpleegkundige u helpen uit bed te komen. Als de controles goed zijn mag u naar huis.

Een hartkatheterisatie verloopt meestal zonder problemen. Soms kunnen complicaties optreden.

Mogelijke complicaties zijn:

• Lekken van bloed ter hoogte van de insteekopening in de pols of lies.
• Een bloeduitstorting bij het prikgaatje.
• Beschadiging van het bloedvat waarin geprikt wordt.
• Overgevoeligheidsreactie door de contrastvloeistof.
• Afwijkingen van het hartritme.
• Kramp van de kransslagader.
• Achteruitgang van de nierfunctie door de contrastvloeistof.

Heel soms treden ernstige complicaties op:

• Het ontstaan van bloedstolsels die een hartinfarct of een beroerte kunnen veroorzaken.
• Beschadiging van de kransslagaderwand waardoor een kransslagader dicht gaat (hartinfarct).
• Door de hoeveelheid contrastvloeistof kan overbelasting van de bloedsomloop en kortademigheid ontstaan.
• Beschadiging van de wand van de grote lichaamsslagader (aorta).
• Gebruik van extra bloedverdunners kan een hersenbloeding veroorzaken.
• <0,1% kans op overlijden door (een combinatie van) bovenstaande complicaties.

De complicaties treden meestal op als uw aandoening zelf al ernstig is. De artsen en verpleegkundigen die het onderzoek verrichten, weten dat deze complicaties zich kunnen voordoen en hoe ze die moeten proberen te voorkomen of behandelen.

Meestal kunt u aan het einde van de middag of in de loop van de avond naar huis. Dit hangt af van het tijdstip waarop het onderzoek plaatsvindt.

Niet zelf naar huis rijden

Na het onderzoek mag u niet zelf naar huis rijden. We raden u af om met openbaar vervoer te reizen. U kunt het beste vooraf uw vervoer naar huis regelen.

Rolstoel

Bent u via de lies geholpen? Dan moet u in een rolstoel van de verpleegafdeling naar de auto worden gebracht. Uw naaste die u komt ophalen, kan een rolstoel bij de ingang van het ziekenhuis meenemen. Hiervoor is een €2,00 muntstuk nodig. Dit geld krijgt u terug als u de rolstoel na gebruik weer terugbrengt.

De eerste nacht na de hartkatheterisatie adviseren wij u niet alleen thuis te zijn. Woont u alleen? Vraag dan aan een naaste om ‘s nachts bij u te blijven.

Uitslag en controle afspraak

De cardioloog bespreekt de uitslag van uw onderzoek met collega’s. Tijdens een afspraak in het ziekenhuis bespreekt de cardioloog de uitslag met u. Ook stelt de cardioloog dan een eventuele behandeling voor. U krijgt de datum voor deze afspraak thuisgestuurd.

Na een hartkatheterisatie / FFR-meting / dotterbehandeling via de lies

• De eerste 5 dagen na onderzoek/behandeling niet zwaar tillen en/of in de tuin werken, niet sporten, niet fietsen en niet zelf autorijden.
• De eerste 5 dagen na onderzoek/behandeling niet in bad gaan. Douchen mag wel.
• De pleister/gaasverband mag u na 24 uur verwijderen

Als er sprake is van een hartinfarct vertelt de cardioloog wanneer u weer mag autorijden. U hoort dit voordat u met ontslag gaat. Neem iemand mee als bijrijder als u voor het eerst gaat autorijden. Neem uw mobiele telefoon mee.

Neem contact op met de Eerste Hart Hulp (EHH) bij:

• koorts
• zwelling in de lies (nieuwe zwelling, of toename van een bij ziekenhuisontslag aanwezige zwelling)
• pijn in lies/been
  • die niet afneemt binnen 48 uur na ontslag uit het ziekenhuis
  • die het lopen onmogelijk maakt
  • die plots vanuit het niets optreedt (kan soms samen gaan met een knappend gevoel in de lies)

• tintelingen en/of gevoelloosheid en/of krachtsverlies in lies/been
• toenemende rode verkleuring in de lies, die warm aanvoelt
• koudheid in been
• rode jeukende vlekken op de huid (waar dan ook op het lichaam)
• kortademigheid

Als er een bloeduitstorting ontstaat rondom de aanprikplaats dan kan deze naar beneden (het been) uitzakken en verkleuren. De bloeduitstorting is na ongeveer 6 weken verdwenen.

Heeft u na 5 dagen geen klachten meer, dan mag u uw normale activiteiten hervatten.

Na een hartkatheterisatie / FFR-meting / dotterbehandeling via de pols

• De eerste 24 uur na onderzoek/behandeling de arm in een mitella (draagdoek) dragen.
• De eerste 5 dagen na onderzoek/behandeling niet in bad gaan. Douchen mag wel. 
• De pleister/gaasverband mag u na 24 uur verwijderen.
• De eerste 5 dagen na onderzoek/behandeling mag u met de arm waarin geprikt is:
  • niet zwaar tillen
  • niet tuinieren
  • niet sporten, niet fietsen en niet zelf autorijden
  • geen kracht zetten (zoals een fles opendraaien, of een dweil uitwringen).

Als er sprake is van een hartinfarct vertelt de cardioloog wanneer u weer mag autorijden. U hoort dit voordat u met ontslag gaat. Neem iemand mee als bijrijder als u voor het eerst gaat autorijden. Neem uw mobiele telefoon mee.

Neem contact op met de Eerste Hart Hulp (EHH) bij:

• koorts
• zwelling in de pols (een nieuwe zwelling, of toename van een bij ziekenhuisontslag aanwezige zwelling)
• nabloeding in de pols
• pijn in pols/arm
  • die niet afneemt binnen 48 uur na ziekenhuisontslag
  • die het bewegen van pols/arm niet mogelijk maakt
  • die plots vanuit het niets optreedt (kan soms gepaard gaan met een knappend gevoel in de pols)

• tintelingen, gevoelloosheid en/of krachtsverlies in pols/arm
• toenemende rode verkleuring in de pols, die warm aanvoelt
• koudheid in arm
• rode jeukende vlekken op de huid (waar dan ook op het lichaam)
• kortademigheid

Heeft u na 5 dagen geen klachten meer, dan mag u uw normale activiteiten hervatten, tenzij de cardioloog iets anders met u heeft afgesproken.

Meer informatie vindt u op de website van de Nederlandse Hartstichting www.hartstichting.nl.

Heeft u na het lezen van deze informatie nog vragen? Stel uw vragen tijdens het eerstvolgende bezoek of bel naar:

• Ziet u een typfout, een taalkundige fout, of heeft u moeite met de leesbaarheid?
• Ziet u teksten of afbeeldingen met auteursrechten die wij niet hebben vermeld?

Stuur een e-mail naar communicatie@viecuri.nl en we zoeken een passende oplossing.

Deze informatie is algemeen en geen behandeladvies. De informatie is ook geen vervanging van de afspraken die tussen patiënt en zorgverlener zijn gemaakt. VieCuri kan niet aansprakelijk worden gesteld voor schade als gevolg van mogelijke onjuistheden. Bekijk hier de uitgebreide disclaimer.